Türkiye'de Yerli Yazılım Seferberliği ve Sektörün Sıkıntıları
Bildiğiniz gibi Türkiye'de bir yerli yazılım seferberliği konuşuluyor. Tarihin tekerrür ettiği gibi devlet eliyle PARDUS projesi başlatıdı ve Yerli İşletim Sistemimiz hayata gözlerini açtı. Birçok büyük firma global işletim sistemlerinin yanında milli duygularla Linux bilen eleman istisham etti ve ciddi ücretler ödendi.
Uygulamalar yapılmaya başlandı, veri tabanları değişmeye başladı. Sunucuların sistemleri değişti.
Peki ya sonra?
Kısa vadede destek sıkıntısı yaşandı. Sektör, lisans ücreti vermediği sistemlemler için uzman yardımlarına ödemesi gereken fahiş fiyatlarla karşı karşıya geldi. Kullanılan veri tabanı yurt dışı kaynaklı açık kaynak bir uygulama. Yazılan uygulamanın kullandığı yapı Linux'un apileri. Bunların ikisinde de Tubitak'ın bir değişikliği olmadı. Destek verecek uzman kişiler bulunamadı. Projeler geri çekildi.
Ne yazık ki orta vadede ise Pardus Projesi 2011 senesinin sonunda 2011.2 versiyonunun ardından rafa kaldırıldı. Sektör projelerini rafa kaldırdı, yeniden rahat destek alabildiği, sıkıntılarını rahat çözebildiği ve piyasada yazılımcısı çok ve ucuz olan işletim sistemlerini kullanmaya ve müşterilerine lisanslar aldırmaya başladı.
İstanbul'da gerçekleşen FATİH projesinde bile Pardus çıkarılıp yerine yurt dışından lisans alınan işletim sistemlerine geçildi.
En acı tarafıysa bu lisansların büyük bir bölümünü KOSGEB projelerinin hibeleriyle alındı. Yani biz vatandaşlarımın vergileri içerde kendi işletim sistemimizi geliştirmek yerine dışarıdan lisan ücretleri ödemeye harcandı.
Asıl önemli olan burdaki "YERLİLİK" kelimesinin taşıdığı anlam. Pardus sistemi yazılırken herkesin kodlara erişebildiği açık kaynak işlerim sistemi olan Linux çekirdeği kullanıldı. Destop dediğimiz karşımıza çıkan masaüstü ekranı dahi yine açık kaynak olan KDE isimli bir uygulama kullanıldı. Üzerine kurumlarda kullanılan uygulamalar yazıldı. Ofis uygulamaları bile açık kaynak uygulamalar.
İşletim sistemine ve uygulamalara para ödememek açık kaynak olarak kullanmak yerlilikse su anda zaten yerliyiz. Lakin bir yazılım canlı bir yapıdır. Canlı bir varlık gibi doğar, büyür, gelişir ve saldırılara uğrar. Exploit-db verilerine göre Linux işletim sistemi üzerinde bugüne kadar 2,803 açık tespit edilmiş. Hata değil, sizin bilgisayarınıza sızma, verilerinizi çalma ve zarar verme üzerine. Bunlar sadece bildirilenler...
Yerlilik kavramını bizim işletim sistemimiz diye lanse edebilmemiz için bizim çekirdeğimiz ve bizim uygulamalarımız olmalı. Bu da devlet destekli olarak dernekler, vakıflar ve üniversitelerimizdeki araştırmanlarımızla bir araya gelerek yapılabilecek ve yaşatılabilecek bir oluşumla gerçekleştirilebilir.
Saygılarımla
Abdusselam KÖSECİK
Yazılım Geliştiricileri Derneği
Yönetim Kurulu Başkanı